5 راهکار عملی برای رفع کمبود فسفات در خوراک طیور
مدت زمان مطالعه : حدود 15 دقیقه
هنگامی که فسفات گران یا در دسترس نباشد، چندین روش برای فرموله کردن آن در جیره وجود دارد. جنگ اوکراین باعث کمبود بی‌سابقه‌ی نهاده ها و گرانی آن در بازار های جهانی شده است، از سوی دیگر منابع فسفر به سمت تولید کودهای کشاورزی در سایر نقاط رفته است. در نتیجه، شاهد آن هستیم که قیمت مونوکلسیم فسفات از حدود 500 دلار آمریکا به بیش از 1500 دلار در هر تن طی چند ماه گذشته افزایش یافته است.
اکثر کارشناسان معتقدند که این وضعیت به راحتی قابل برگشت نخواهد بود، مخصوصا در زمانیکه که ما همچنان با اثرات جانبی همه گیری کرونا مواجه هستیم. بنابراین با توجه به چشم انداز جهانی، این وضعیت احتمالاً بیش از دو سال طول خواهد کشید. (برخی از کارشناسان آن را پیش بینی کرده اند)
اگر شرایط عادی حاکم باشد، قاعدتا زمانی که قیمت نهاده های دامی افزایش می یابد، می بایست قیمت انواع گوشت، تخم مرغ و شیر نیز افزایش پیدا می کرد، اما معمولا چنین اتفاقی رخ نمی دهد. اگرچه شاهد افزایش قابل توجهی در قیمت‌های مصرف‌کننده بوده‌ایم (موج تورمی افسار گسیخته ای که سراسر جهان را فراگرفته است)، اما این قیمت‌ها هیچگاه به اندازه کافی هزینه های سرباری که برای تولید در سطح مزارع ایجاد می کند را پوشش نمی دهد. به این ترتیب، بسیاری از تولیدکنندگان خرد با خطر ورشکستگی روبرو هستند و فسفات تنها یکی از مواد تشکیل دهنده خوراک است که قیمت آن سرسام آور افزایش یافته است.
با این حال، بحث ما در مورد فسفری است که همیشه گران بوده و اکنون با منع مصرف آن روبرو هستیم. در واقع، افزایش قیمت فسفات چندین سال پیش، زمانی که معادن شمال آفریقا اولین نشانه‌های کاهش ذخایر را نشان دادند، اتفاق افتاد و در ادامه مؤسسات تحقیقاتی همیشه نسبت به مصرف بیش از نیاز فسفر هشدار داده اند. ما هم در عمل باید با دانش و تجربیات قبلی خود در این خصوص اقدام کنیم.
با در نظر گرفتن تمام این موارد، پیشنهادهای زیر برای بحث ارائه می گردد:
- از فرمول های کم حجم خودداری کنید:
شاید سخت به نظر برسد، اما برخی از فرمول های پیشنهادی اصلا ارزش فکر کردن را ندارند، در حالی که برخی دیگر باید همان طور که هستند باقی بمانند. هر فرمولی دارای یک سطح استاندارد است که نباید نادیده گرفته شود، زیرا در حال حاضر هر چیزی که با تشکیل استخوان و یا پوسته تخم مرغ مرتبط می باشد در کمترین سطح استاندارد خود قرار دارد.
- رعایت سطوح حداقلی NRC:
زمانی حاشیه‌های ایمنی در بالاترین سطح قرار داشت، این روش راهکاری مطمئن برای جلوگیری از مشکلات پرورش و سلامت گله بود، اما در حال حاضر، چنین رویکرد پر هزینه ای دیگر توصیه نمی شود، به خصوص برای فسفری که هم حساس به حرارت است و هم قابلیت انبارش طولانی مدت را ندارد. تحقیقات اندکی وجود دارد که به سطوح فسفر بالاتر از استانداردی که NRC پیشنهاد داده، اشاره کرده است .
- در دوز فیتاز تجدید نظر کنید:
در تئوری، یک دوز آنزیم فیتاز حدود 0.1 درصد فسفر اضافی را از فیتات آزاد می کند. در زمان افزایش قبلی قیمت فسفات، این یک قانون کلی بود که دوز دوم آنزیم فیتاز حدود 0.05 درصد فسفر اضافی آزاد می کند. با فرض اینکه جیره واجد ذرت و کنجاله سویا حاوی حدود 0.3 درصد فسفر کل است و تنها دو سوم این رقم (0.2 درصد) به فیتات متصل است، بنابراین نیازمند آنزیم فیتازهستیم. با دو دوز آنزیم فیتاز، 75 درصد از فسفات را آزاد می کنیم. افزودن دوزهای اضافی آنزیم فیتاز بی فایده است، اگرچه برخی توصیه می کنند تا 10 برابر دوز معمولی (اما به چه قیمتی؟) آنزیم اضافه کنیم تا بیشترین مقدار ممکن از فسفر باقیمانده را خارج کنیم. آنزیم فیتاز هیچ تأثیری بر یک سوم دیگر فسفر غیر فیتات ندارد.
- از مواد اولیه غنی از فسفر استفاده کنید:
اکثر غلات معمولی حاوی 0.2 درصد فسفر فیتات هستند. به عنوان مثال، اگر در جیره مورد نظر، کنجاله سویا را به کنجاله کلزا یا آفتابگردان تغییر دهیم، در بهترین حالت 0.1 درصد فسفر متصل به فیتات دیگر دریافت می کنیم که فیتاز ممکن است بر روی آن فقط کسری از فسفر مورد نیاز را برای حیوان آزاد کند. با این حال، از نظر اقتصادی این کار امکان پذیر نیست، زیرا فیتاز ارزان قیمت نیست.
- جیره های پر مصرف را هدف گذاری کنید:
به طور کلی فرض بر این است که یک جوجه گوشتی، دو سوم کل مقدار خوراک خود را طی یک سوم پایانی هر دوره پرورش مصرف می کند. اینجاست که می‌توانیم فسفر را برای تنظیم دقیق هدف گذاری کنیم. با این وجود، همه مزارع یکسان نیستند و اگر چنین اقدامات پر ریسکی را می خواهید دنبال کنید، بهتر است ابتدا آن را با متخصص تغذیه خود در میان بگذارید.
و در نهایت، من شخصا معتقدم که لازم است نیاز فسفر را از نظر قابل جذب بودن آن در تمام سنین بررسی کنیم. در حال حاضر، بسیاری از جیره های پیشنهادی برای طیور، به روز و مقایسه شده اند و نیازمند تایید هستند، زیرا فرمول های پیشنهادی گذشته، دیگر با ژنتیک مدرن همخوانی ندارند.
ترجمه: عبدالرسول نوعی باهوش
کارشناس ارشد مدیریت صنعتی و سرپرست خط تولید کارخانه خوراک طیور زنجیره تولید گوشت مرغ پیگیر